عبید زاکانی (طنزپرداز، منتقد، نویسنده و شاعر)
نظام الدین عبیدالله زاکانی قزوینی، شاعر، لطیفه پرداز و منتقد بزرگ، منتسب به خاندان زاکان بوده، که اصالتا عرب بودند و به ایران مهاجرت کرده و در محدوده ی قزوین سکنی گزیدند.
تولد او را در قزوین بین سالهای ۶۹۰ تا ۷۰۱هجری شمسی میدانند. او را می توان بزرگ ترین لطیفه پرداز زمان خود دانست.
در مورد مذهبش بررسی هایی صورت نگرفته ولی در کلیاتش ترکیب بندی دارد،
که بعد از حمد خداوند و بر شمردن صفات پیامبر وقتی به خلفای چهارگانه می رسد،
خود را سگ درگاه مولا علی(ع) می داند و در ادامه بیان می کند که محبت حسنین (امام حسن امام حسین) او را کافی است.
عبید زاکانی (طنزپرداز، منتقد، نویسنده و شاعر)
پس تا حدود زیادی می توان در کلیاتش به مذهب او پی برد.
او در انواع شعر استاد و سبک نوشتاری اش طنز است.
که با زبان هزل، طنز و نکوهش وضعیت سیاسی و اخلاقی زمانه ی خود را بیان می کند.
به همین علت مردم عامه، عبید را به خاطر اشعار طنزش می شناسند.
اشعار او به دو قسمت تقسیم می شود:
۱اشعار هزل ۲اشعار جدی
و آثار ادبی اش شامل رباعیات، قصاید، غزلیات و عشق نامه است.
او نویسنده ای آگاه نسبت به مسایل جامعه ی خود بوده است.
شهرت او بیشتر به دلیل انتقاد با زبان شیرین است که از طریق هزل و شوخی در آثار منظوم و منثورش نمایان است.
مانند منظومه ی موش و گربه که در آن به شهرت رسید.
دیوان لطایفش شامل رساله ی اخلاق الاشراف، ریش نامه، صد پند، رباعیات، رساله ی دلگشا، منظومه ی موش و گربه و ترجیع بند است.
حمدالله مستوفی در کتاب تاریخ گزیده (به سال۷۳۰ هجری _ قمری ) عبیدالله را شاعر و نویسنده ای با آثار خوب نام می برد.
تذکره نویسان وفات او را بین سالهای ۷۶۸ تا ۷۷۲ هجری دانسته اند.
محل دفنش نیز ناشناخته است. به روایتی مقبره ی او را در دزفول یا ماهان کرمان می دانند.
شعری از عبید:
“یارب از کرده به لطف تو پناه آوردیم
به امید کرمت روی به راه آوردیم”