شرح طنز و انتقاد در غزلیات حافظ شیرازی
لسان الغیب شمس الدین محمد معروف به حافظ شیرازی، متولد ۷۲۷ هجری قمری در شیراز از معروفترین شعرای ایران زمین که اشعار و غزلیاتش نه تنها در ایران بلکه در تمام دنیا زبانزد است.
شهرتش در سرودن غزلیات بسیار زیبایش است.
که به غزلیات حافظ یا همان فال حافظ معروف است.
گفته می شود حافظ، به شیوه ی خواجوی کرمانی سخن می رانده و شیوه ی سخنش همانند خواجوست.
پدرش بهاءالدین محمد است که در زمان پادشاهی اتابکان فارس از اصفهان به شیراز مهاجرت کرد.
حافظ از کودکی به تحصیل پرداخت.
بطوریکه در جوانی قرآن را حفظ کرده و بر تمام علوم دینی و ادبی زمانش مسلط بود.
او یکی از مشهورترین عالمان و ادیبان زمان خود بود و تخلص حافظ را به دلیل حفظ قرآن برگزید.
او در دوره ی خاندان اینجو زندگی می کرد و مورد توجه آنان بود.
نزد شیخ جمال الدین ابواسحاق حاکم شیراز جایگاه ارزشمندی داشت و سرانجام سلسله ی آل مظفر (امیر مبازالدین) بر این خاندان چیره شد و در نهایت پسران امیر مبارزالدین حکومت را از پدر گرفتند.
که آن ها هم احترام فراوانی به حافظ می گذاشتند.
در دوران شاه ابواسحاق حافظ به دربار رفته، شغل دیوانی را برگزید.
وی به دربار شاهان دیگر نمی رفت و از طریق دیوانی روزگار می گذرانید که پیشه ی اصلی حافظ بوده است.
شرح طنز و انتقاد در غزلیات حافظ شیرازی
از مهمترین ویژگیهای لسان الغیب حافظ، زبان طنز آمیز اوست که در همه ی دیوان خود دورویی و ریاکاری در مذهب را با زبان طنز بیان می کند.
او درد و رنج و ظلم و فساد جامعه ی زمان خود را به خوبی حس کرده و از آن انتقاد می کند.
ولی سلاح اجتماعی اش فقط طنز است.
شعر او شعری سیاسی است. و او افراد ریاکاری را به باد استهزا و سخره می گیرد، که از اعتقاد و مذهب مردم به نفع خود سو استفاده می کردند.
کسانی که وابسته به دین و حکومت بودند مثل صومعه، شحنه، محتسب و… را هدف قرار می داد.
دیوان حافظ ۵۰۰ غزل، ۴۲ رباعی و چندین قصیده دارد.
وی در سال ٧٩١ و یا٧٩٢ در شیراز وفات یافت.